معماری و تزیینات مسجد- مدرسۀ سپهسالار قدیم
نویسندگان
چکیده
از دیرباز در ایران، آموزش و پرورش جایگاه ویژه ای داشته و با گسترش اسلام نیز بر اهمیت آن افزوده شده است. در کنار جایگاه ممتاز آموزش در ایران، مراکز مرتبط با فعالیت های آموزشی نیز اهمیت یافتند. روند شکل گیری مدارس علوم دینی به صورت رسمی، با شکل گیری نظامیه ها در دورۀ سلجوقی آغاز شد و با فرازو نشیب هایی تا دورۀ قاجار نیز ادامه یافت. در شهر تهران، پایتخت ایران در این دوره، بیشترین تعداد مسجد- مدرسه ها را مشاهده می کنیم. همین مسئله ضرورت بررسی و مطالعه این گونه بناها را از جنبه های گوناگون ازجمله معماری و تزیینات وابسته به آن مطرح می کند. در این میان، یکی از مهم ترین و بزرگ ترین مسجد- مدرسه های دورۀ قاجار شهر تهران، مسجد- مدرسۀ سپهسالار قدیم است. این مسجد- مدرسه در مقایسه با دیگر مسجد- مدرسه های این دوره، کمترین دگرگونی را در دوره های پسین تر داشته است. ازاین رو، می توان این مسجد- مدرسه را یکی از نمونه های شاخص و به نسبت اصیل معماری مسجد- مدرسه های دورۀ قاجار در شهر تهران دانست. در این مقاله تلاش شده است ویژگی های معماری و تزیینات مسجد- مدرسۀ سپهسالار قدیم بررسی شود. بنابراین، تاریخچه، نقشة کلی بنا، عناصر فضایی- کارکردی و شیوه های تزیینی به کار رفته در این مسجد- مدرسه به تفکیک و با نگاهی توصیفی- تحلیلی مطالعه و ارزیابی شده است.
منابع مشابه
مطالعه و شناخت آرایه های معماری دو مسجد قاجاری (حاج شهبازخان و دولتشاه) در شهر کرمانشاه در قیاس با مسجد سپهسالار در تهران
During the Qajar era in the Kermanshah city, as an important city and the center of the government eldest son of Naseroddin shah, Mohammad Ali Mirza has made spectacular monuments including mosques with beautiful and special decorative features. In this study, an attempt was made, focusing on two mosques Dolatshah and Haj Shhbazkhan, the most important religious monuments of this period in Kerm...
متن کاملبررسی تطبیقی تزیینات گچبری مسجد سیمره با مسجد نهگنبد بلخ و سامرا از دورۀ عباسی
از جمله یافتههای بسیار مهم در فعالیتهای میدانی شهر تاریخی سیمره، مسجد آن و تزیینات گچبری این بنا است. براساس تاریخگذاری ارائه شده این مسجد متعلق به اواخر دوران اموی و اوایل دوران عباسی و به لحاظ آرایههای تزیین بسیار مشابه نمونههای مسجد نهگنبد بلخ و سامرا است. اهداف اصلی پژوهش، شناسایی و معرفی بهتر تزیینات گچبری مسجد سیمره، معرفی پیشینۀ برخی تزیینات گچبری مسجدنهگنبدبلخ در آن و نیز تأثیر هن...
متن کاملتزیینات معماری در حوضخانه خانه دُخانچی شیراز
خانه دخانچی یکی از خانه های اعیانی شیراز در دوره قاجار بوده است. از ویژگی های بارز این خانه وجود حوضخانه است.حوضخانه فضایی با کاربری متنوع در معماری ایران است. در حوضخانه خانه دخانچی نمونه هایی ک منظیر از تزیینات کاشی کاریو نقاشی روی سقف دیده می شود. بررسی این ویژگی های تزیینی و مقایسه آ نها با سایر تزیینات موجود در این خانه موضوعاصلی مقاله پیش روست. بدین منظور شیوه اجرایی تزیینات و شناخت نقشما...
متن کاملمسجد، تجلیگاه معماری قدسی
مسجد به عنوان یک مکان مقدس که به صورت روزانه در آنجا به عبادت پرداخته میشود. نمودی از فضایی مقدس و معنوی است. همواره معماران در طول تاریخ از صدر اسلام تاکنون به انواع روشها سعی نمودهاند تا این مفهوم، یعنی تقدس را به روشهای گوناگون به مخاطب خویش که همانا نمازگزاران میباشند القا نمایند. در اینجا برای بیان بعضی ابعاد معماری که نشاندهنده ابعاد گوناگون معنوی و مقدس میباشند، تا آنجا که ممکن اس...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
جامعه شناسی تاریخیناشر: دانشگاه تربیت مدرس
ISSN 2322-1941
دوره 3
شماره 1 2011
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023